Skip to main content

පට්ට ගවේසි

කුනු හරුප ගීත හා ශෘංගාරාත්මක කලා නිර්මාන අතර වෙනස ගැන ලියන්න කියල ගත්තට ලියලත් වැඩක් නැහැ වගේ හිතෙනවා.  ජාතියේ හැම පැතිකඩක්ම කඩා වැටෙද්දි, පක්ෂ විපක්ෂ භේදයකින් තොරව දේශපාලුවන් විවිධ ක්‍රම ඔස්සේ රට දූෂ්‍ය කරද්දි එක එක පක්ෂවලට තාමත් හුරේ දමන මරි මෝඩ ජනතාවට කුනුහරුප සිංදු හැර ප්‍රබුද්ධ හෝ සරල රස වින්දන සිංදු දැනේවිද! තම මෑනි, මනුස්සයා යුද්ධ කරද්දි, තමන්ව අවජාතන කල දුකට ශිෂ්නයේ සයිස් එක ගැන සිංදු කීමට දෛර්ය ගත් යොහානිට පට්ට (ග)වේසි නිල නාමය ලබා දුන්නත් අපේ නම් කිසි මෙව්ව එකක් නැක. 

ලංකා කැබිනෙට්ටුවේ සාමූහික වගකීම

ඕනෑම රටක මෙන් ලංකා රජයේද මධ්‍ය විධායකය ක්‍රියාත්මක කිරීමේ දේශපාලන ව්‍යුහය කැබිනෙට්ටුවයි. අප දන්නා කාලයේ සිට ලංකාවේ කැබිනෙට්ටුව තුල සිටියේ කුස්සියේ කැබිනෙට්ටුව තරම්ම විච්චූර්ණ බඩුය. ඒ අතර දේශපාලන පක්ෂ ආදි ඕලාරික ලැදියාවන්ගෙන් ඉක්මවා ගිය ලක්ෂ්මන් කදිරගාමර් වැනි උත්තුංග ඇමතිවරුන් ගැන ආදර මතකයන් සිහිපත් වේ.

රාජ්‍ය ප්‍රතිපත්තිවල සංතුලනතාව පවත්වාගෙන යෑම, පුද්ගල අභිමතය හික්මවීම, සද්භාවයෙන් ගත් තීරණවල වගකීම පිරිසක් අතරේ බෙදා ගැනීම ආදී වැදගත් අවශ්‍යතා නිසා කැබිනට් මණ්ඩලය සාමූහික වගකීම (collective responsibility) නම් නීතිමය හා දේශපාලනමය බැඳීමට යටත් කර තිබේ. ඒ කියන්නේ රටට වැදගත් වන කාරණා ආරම්භ කිරීම (initiation) හා ඒවා ක්‍රියාත්මක කිරීම (execution) තනි තනි ඇමැත්තා විසින් නොව සියලුම ඇමැත්තන්ගේ තීරණ ලෙස ගත යුතුය.

සද්භාවයෙන් හා යුක්තිගරුකව හා නීත්‍යානුකූලව ක්‍රියාවෙහි යෙදවිය යුතු කැබිනෙට්ටුවේ සාමූහික වගකීම ලංකාවේ ජනපතිගෙ සිට අගමැතිගෙ සිට ඇමතියා දක්වා බොහෝම අවලම් ආකාරයෙන් භාවිතා වන බවක් පෙනේ. එය මුන් යොදා ගන්නේ එක් එක් ඇමතියන්ගේ දූෂන හා වංචා වසාගැනීමේ ක්‍රමයක් ලෙසයි. උදාහරණයක් ලෙස, යම් ඇමැතියෙකු විසින් රාජ්‍ය මුදල් වංචා කළ බවක් හෙලි වූ විට, එය කැබිනෙට්ටුව විසින් සාමූහිකව ගත් තීරණයක් කියා එම වැරැද්දෙන් ඌ නිදහස් වේ. දැන් ඌට දඩුවම් නැත. සාමූහිකව වගකියනවා යැයි කියන කැබිනෙට්ටුවට විරුද්ධව ගත හැකි ක්‍රියාමාර්ගයකුත් නැත. විල්පත්තුව ආදී පරිසර ගැටලුවලදී මේ තත්වය තවත් කැපී පෙනේ.

ඇල්වතුරත් නිවලා බොන ධර්ම රාජ්ජයේ වැඩසිටින සමහර දීගගාමිණිලා හා තම වරුණයම කියවන දත් ගලවන කාලගෝලයන් සිටි කැබිනෙට්ටු තුල රටට අහිතකර බොහෝ තීරණ ගෙන ක්‍රියාත්මකව ඇති අතර, ඒවා හෙලි වූ විට දූෂනයට හවුල් වූ ඇමතියන් කැබිනෙට්ටුවෙන් එම තීරණ ගත් බවක් කියා අත පිහදා ගන්නා විට, අර නිවට දීගගාමිණිලා හා කාලගෝලයන් කියන්නේ තමන් එම තීරණවලදී කැබිනෙට්ටුවේදී විරුද්ධව කතා කළ නිසා ඒවාට වගකියන්නට තමන් බැඳී නැති බවයි. රටට අහිතකර නම්, එය එම මොහොතේම නතර කළ යුතුය. නැතහොත් කැබිනෙට්ටුවෙන් ඉල්ලා අස් විය යුතුය. ඒ දෙකම නොකර සිටීමෙන් සාමූහික වගකීම ඉෂ්ට කරන්නේ කෙසේද?

එනිසා ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ සාමූහික වගකීම යන ව්‍යවස්ථාව ඉවත් කළ යුතුය. සුපුරුදු ලෙසම කැබිනෙට්ටුව විසින් තීරණ ගත්තත්, තමන් කළ සියලු දෑ තනියම වගකියන තත්වයට පත් කළ යුතුය. කොම්පැනිවල අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලවලට බලපාන සම්ප්‍රදායවල් කැබිනෙට්ටුවට හැමවිටම හරි යන්නේ නැත. කොම්පැනි තීරණ ගන්නේ උන්ගේ සල්ලි ගැනය. කැබිනෙට්ටුව තීරණ ගන්නේ අපේ සල්ලි ගැනය.

අද ලංකාවේ කැබිනෙට්ටුව දේශපාලනමය ගනිකා මඩමකි. මා හැමදාමත් දකින්නේ ජනපතියා, අගමැත්තා, අමැතියා, මන්ත්‍රියා යන මේ සියලුම වර්ගයේ දේශපාලුවන් වෛශ්‍යාවන්ගේ පුතුන් බවයි. උන්ගේ කල් කිරියාවෙන් ඊට වඩා දෙයක් උන් ගැන කිව නොහැකිය. බලවත් එකෙක් දෙන්නෙක්ගේ ඕනෑ එපාකම් එහිදී හැමවිටම සැපිරෙන අතර, අනෙක් එවුන් සිටින්නේ එම ඇමතියන්ට "ආතල්" සපයා දෙන්නටය (පිම්පි වැඩ කිරීමට). ඒ අතර, එම පිම්පි නෝන්ජල් ඇමතියන්ටද ඉඳහිට රටේ දේපලක් විකුණාගෙන කෑමට හෝ වෙනත් අවලම් ක්‍රියාවන්ට ඉඩ සලසා දේ. මේ හැම එකාගෙම වනචර කාලකන්නි දූෂන හෙලි වූ විට විතරක්, සාමූහික වගකීම පෙරට එයි.

මේ අතර තටු නොකැපූ විගණන පනත එන තුරුත්, හැම ප්‍රකාශයක්ම "වගකීමෙන් ප්‍රකාශ කරන" ජනපති නීතිඥ මුස්තාෆා ඇමතියා පලාත්පාලන මැතිවරණය තබන තුරුත් දේශපාලුවන්ගේ අවකල් රති කෙලි නරඹමින් ජනතාව මුසපත්ව ප්‍රීති වෙති.

Comments

Popular posts from this blog

දන්නා සිංහලෙන් ඉංග්‍රිසි ඉගෙන ගනිමු - පාඩම 1

මෙම පොත (පාඩම් මාලාව) පරිශීලනය කිරීමට ඔබට එදිනෙදා සිංහල භාෂාව භාවිතා කිරීමේ හැකියාව හා සාමාන්‍ය බුද්ධිය පමණක් තිබීම අවම සුදුසුකම ලෙස මා සලකනවා.  තවද, ඇසෙන පරිදි ඉංග්‍රීසි අකුරින් ලිවීමට හැකිවීම හා ඉංග්‍රීසියෙන් ලියා ඇති දෙයක් කියවීමට හැකි නම්, ඔබට මෙතැන් සිට මෙම පාඩම් මාලාව කියවා ඉගෙන ගත හැකිය.  ඔබට එසේ ඉංග්‍රීසි කියවීම හා ලිවීම ගැන දැනීමක් දැනටමත් නොමැත්තේ නම්, කරුණාකර මෙ‍ම පොතෙහි “අතිරේකය - 1 ”  බලා පළමුව එම හැකියාව ඇති කරගන්න.  තවද, හැකි පමණ ඉංග්‍රීසි වචනද පාඩම් කරගන්න. ඔබ හිතවතෙකුගේ නිවසකට හෝ වෙනත් පිටස්තර තැනකට යන විටෙක හැසිරෙන්නේ ඔබට අවශ්‍ය විදියටම නෙමේ නේද?  එනම්, පිට නිවසකට ගිය විට අහවල් පුටුව තිබෙන තැන හරි නැහැ, අහවල් එක මෙහෙම තිබෙන්නට ඕනෑ ආදී ලෙස ඔවුනට පවසන්නේ නැහැ, මොකද අප සිටින්නේ අනුන්ගේ තැනක නිසා.  එලෙසම, ඉංග්‍රීසි භාෂාව යනු සිංහල නොවේ.  ඔබ කැමැති වුවත් නැතත් ඉංග්‍රීසි ඉගෙනීමේදීද අප ඉංග්‍රීසි ව්‍යාකරණ රීති හා රටා එපරිද්දෙන්ම උගත යුතුය.  එනම්, සෑම සිංහල වගන්ති රටාවක්ම ඉංග්‍රීසියට ඔබ්බන්නට නොව, ඉංග්‍රීසියේ ඇති රටා ඔබ දන්නා සිංහල භාෂාව තුළින් ඉගෙනීමට උත්සහ කළ යුතුය. 

දන්නා සිංහලෙන් ඉංග්‍රිසි ඉගෙන ගනිමු - අතිරේකය 1

මූලික ඉංග්‍රීසි ලිවීම හා කියවීම ඉංග්‍රීසියෙන් ලියන්නේ හා ඉංග්‍රීසියෙන් ලියා ඇති දෙයක් කියවන්නේ කෙසේද?  ඉංග්‍රීසිය ඉගෙනීමට පෙර ඔබට මෙම හැකියාව තිබිය යුතුමය.  එය එතරම් අපහසු දෙයක්ද නොවේ.  ඔබේ උනන්දුව හොඳින් ‍තිබේ නම්, පැය කිහිපයකින් ඔබට මෙම හැකියාව ඇති කර ගත හැකිය.  මුල සිට පියවරෙන් පියවර එය උගන්වන්නම්.   මුලින්ම මිනිසා භාෂාවක් භාවිතා කළේ ශබ්දයෙන් පමණි.  එනම් ලිඛිත භාෂාව ඇති වූයේ පසු කාලයකදීය.  කටින් නිකුත් කරන ශබ්ද කනින් අසා ඔවුන් අදහස් උවමාරු කර ගත්තා.  පසුව ඔවුන්ට වුවමනා වුණා මෙම ශබ්ද කොලයක හෝ වෙනත් දෙයක සටහන් කර ගන්නට.  ඒ සඳහායි අකුරු නිර්මාණය කර ගත්තේ.  එම අකුරු නියෝජනය කරන්නේ ශබ්දයි .  මෙසේ මූලික අකුරු කිහිපයක් ඔවුන් එක එක භාෂාව සඳහා නිර්මාණය කර ගත්තා.  ඉංග්‍රීසියේදී මෙලෙස මූලික අකුරු 26ක් ඇත.   එය ඉංග්‍රීසි හෝඩිය ලෙස හැඳින් වෙනවා. අප ඉගෙන ගත යුත්තේ මෙම අකුරු මඟින් නියෝජනය කෙරෙන ශබ්ද මොනවාද යන්නයි.  එවිට ඔබට ඉංග්‍රීසි ලිවීමට හා කියවීමට හැකි වෙනවා.  ඊට පෙර අප අකුරු 26 දැනගත යුතුයි.  එම අකුරු 26 පහත දක්වා ඇත.  ඉංග්‍රීසියේදී සෑම අකුරක්ම “සිම්පල්” හා “කැපිටල්” ලෙස දෙයාකාර

කතාවක් කර පොරක් වන්න...

කෙනෙකුගේ ජීවිතය තුල අඩුම වශයෙන් එක් වතාවක් හෝ කතාවක් පිරිසක් ඉදිරියේ කර තිබෙනවාට කිසිදු සැකයක් නැත. පාසැලේදී බලෙන් හෝ යම් සංගම් සැසියක හෝ රැස්වීමක හෝ එම කතාව සමහරවිට සිදු කර ඇති. පාසලේදී කතා මඟ හැරීමට ටොයිලට් එකේ සැඟවුනු අවස්ථාද මට දැන් සිහිපත් වේ. එහෙත් එදා එසේ කතා මඟ හැරීම ගැන අපරාදේ එහෙම කළේ යැයි අද සිතේ. යහලුවන් ඉදිරියේ "පොර" වෙන්න තිබූ අවස්ථා මඟ හැරුණේ යැයි දුකක් සිතට නැඟේ. ඇත්තටම කතාවක් කිරීම "පොර" කමකි. දක්ෂ කතිකයන්ට සමාජයේ ඉහල වටිනාකමක් හිමි වේ. පාසැලේදී වේවා, මඟුලක් අවමඟුලක් හෝ වෙනත් ඕනෑම සමාජ අවස්ථාවකදී වේවා දේශපාලන වේදිකාව මත වේවා කතාවක් කිරීමේදී පිලිපැදිය යුත්තේ සරල පිලිවෙතකි. එහෙත් එම සරල පිලිවෙත තුල වුවද, තමන්ගේ අනන්‍යතාව රඳවන කතාවක් කිරීමට කාටත් හැකිය. පුද්ගලයාගෙන් පුද්ගලයා වෙනස් වේ. එම වෙනස ප්‍රසිද්ධ කතා (public speaking) තුලද පවත්වාගත හැකිය. මේ ගැන මට ලිපියක් ලියන්නට සිතුනේ මාගේ මිතුරෙකුට ප්‍රසිද්ධ කතාවක් කිරීමට අවශ්‍ය වී, ඒ ගැන මේ ළඟ දවසක අප පැයක් පමණ සිදු කළ සංවාදයක් නිසාය. මා ප්‍රසිද්ධ දේශකයකු නොවුණත් මේ විෂය සම්බන්දයෙන් පාසැල් කාලයේ සිටම පත

දෛශික (vectors) - 1

එදිනෙදා ජීවිතයේදිත් විද්‍යාවේදිත් අපට විවිධාකාරයේ අගයන් සමඟ කටයුතු කිරීමට සිදු වෙනවා . ඉන් සමහරක් නිකංම සංඛ්‍යාවකින් ප්‍රකාශ කළ හැකි අගයන්ය . අඹ ගෙඩි 4 ක් , ළමයි 6 දෙනෙක් ආදී ලෙස ඒවා ප්‍රකාශ කළ හැකියි . තවත් සමහර අවස්ථාවලදී නිකංම අගයකින් / සංඛ්‍යාවකින් පමණක් ප්‍රකාශ කළ නොහැකි දේවල් / රාශි (quantity) හමු වේ . මෙවිට “මීටර්” , “ තත්පර” , “ කිලෝග්‍රෑම්” වැනි යම් ඒකකයක් (unit) සමඟ එම අගයන් පැවසිය යුතුය ; නැතිනම් ප්‍රකාශ කරන අදහස නිශ්චිත නොවේ . උදාහරණයක් ලෙස , “ මං 5 කින් එන්නම්” යැයි කී විට , එම 5 යනු තත්පරද , පැයද , දවස්ද , අවුරුදුද ආදි ලෙස නිශ්චිත නොවේ . මේ දෙවර්ගයේම අගයන් අදිශ (scalar) ලෙස හැඳින්වේ . අදිශයක් හෙවත් අදිශ රාශියක් යනු විශාලත්වයක් පමණක් ඇති දිශාවක් නැති අගයන්ය . ඔබේ වයස කියන විට , “ උතුරට 24 යි , නැගෙනහිරට 16 යි” කියා කියන්නේ නැහැනෙ මොකද දිශාව යන සාධකය / කාරණය වයස නමැති රාශියට වැදගත්කමක් නැත . එහෙත් සමහර අවස්ථා තිබෙනවා අගයක් / විශාලත්වයක් (magnitude) මෙන්ම දිශාවක්ද (direction) පැවසීමට සිදු වන . මෙවැනි රාශි දෛශික (vector) ලෙස හැඳින්වේ . උදාහරණයක් ලෙස , ඔබ යම් “බලයක්

දැනගත යුතු ඉංග්‍රිසි වචන -1

ඉංග්‍රිසි බස ඉගැනීමේදී වචන කොපමණ උගත යුතුද, එම වචන මොනවාදැයි බොහෝ දෙනෙකුට මතුවන ගැටලුවක් වන අතර, බොහෝ දෙනා ඊට විවිධ පිලිතුරුද සපයා ඇත. මේ ගැන හොඳින් පරීක්ෂණය කර ඇමරිකානු ආයතනයක් විසින් වචන 5000ක ලැයිස්තුවක් ඉදිරිපත් කර ඇත. එම ලැයිස්තුව මා කෙටස් දෙකකට (දිගු වැඩි නිසා) සිංහල තේරුම්ද සහිතව ඉදිරිපත් කර ඇත. (මේවා සැකසුවත් සෝදුපත් බලා නැති නිසා සුලු සුලු දෝෂ සමහරවිට තිබිය හැකිය). පහත ලැයිස්තුවේ වචන 2500ක් ඇත.    Word    තේරුම        be    ඉන්නවා    and    හා    of    ගේ    in    තුල    to    ට    have    තියෙනවා    to    ට    it    ඒක, ඌ    I    මම    that    ... කියලා, ඒ/අර, ඒක/අරක    for    සඳහා    you    ඔබ, ඔබලා    he    ඔහු    with    සමඟ    on    මත    do    කරනවා, "මෙව්ව කරනවා"    say    කියනවා    this    මේ, මේක    they    උන්, ඒවා, ඒගොල්ලෝ    at    දෙස, අසල    but    නමුත්    we    අපි    his    ඔහුගේ    from    සිට, ගෙන්    not    නැහැ    by    විසින්, මඟින්    she    ඇය    or    හෝ, හෙවත්    as    විට, නිසා, වශයෙන්    what    මොකක්ද,